Gezonde vetten: omega 3 versus omega 6

Je eet dagelijks walnoten en voegt vette vis toe aan je maaltijden en toch heb je een verminderde concentratie en ontstekingsreacties?🫤 Misschien ligt het aan een onzichtbare disbalans in je lichaam: de strijd tussen de vetzuren Omega 3 en Omega 6. Ze zijn beide essentieel, maar zoals bij elk goed duo loopt het weleens uit de hand. Welke vetten zijn echt gezond? En hoe hou je de balans op je bord én in je brein?

Omega 3 vs omega 6: een disbalans

In de ideale wereld zouden Omega 3 en Omega 6 als een evenwichtig duo samenwerken. De ene kalmeert ontstekingen, de andere wakkert ze aan wanneer nodig. Maar door onze moderne voeding overheerst Omega 6 en krijgt Omega 3 een secundaire rol.

Gezonde vetten zoals Omega 3 zitten in lijnzaad, vette vis, walnoten en biologisch vlees.
Omega 6? Die sluipt massaal binnen via bewerkte voeding, plantaardige oliën (zoals mais- en zonnebloemolie) en niet-biologische dierlijke producten. Het gevolg? Een vettenbalans die iets weg heeft van een ongebalanceerde weegschaal.⚖️

Omega 6-vetzuren: ontstekingsmotor met kort lontje

Omega 6-vetzuren zijn op zich geen boeman. Ze spelen een belangrijke rol bij de start van ontstekingen en geven zo aan dat er iets niet helemaal in orde is met je lichaam. Ze activeren pro-inflammatoire stoffen die helpen bij het herstellen van schade en bestrijden van infecties. Maar wanneer er een overmaat is aan Omega 6-vetzuren kan dit leiden tot langdurige ontstekingen en overactieve immuunreacties.

Ironisch genoeg zitten deze Omega 6-vetzuren vooral in voeding die als "plantaardig" wordt verkocht – maar dan in de zin van "fabrieksplant", niet groene tuinplant. Denk aan margarine, snacks en fastfood. Het is dus niet omdat het geen spek is, dat het goed vet is.

Omega 3: kalme krachtpatser voor je hoofd en hart 

Omega 3 is de diplomaat van de vetzuren 👌🏾. Hij tempert ontstekingen, houdt je bloed vloeibaar, je hersenpan helder en kan chronische ontstekingen helpen voorkomen. Te vinden in: vette vis zoals zalm, sardines en makreel, walnoten, chiazaad, lijnzaadolie en biologische eieren. Studies linken Omega 3 zelfs aan een beter humeur, minder depressieve klachten en zelfs verbeterde focus. En nee, dat is geen vette marketingpraat – je hersenen bestaan nu eenmaal voor 60% uit vet.

Hoe breng je je vetten weer in balans?

Een goed richtcijfer? De verhouding tussen Omega 6 en Omega 3 moet liefst tussen 1:1 en 4:1 liggen. In de praktijk zitten veel mensen aan 16:1 of erger. Tijd dus om het vet bij de wortel aan te pakken:

• Gebruik olijfolie, rijstolie of kokosolie i.p.v. zonnebloem- of maisolie
• Gebruik ghee boter of roomboter i.p.v. bakboter of margarine
• Eet 2x per week vette vis (of kies voor algenolie als je veggie bent)
• Snack met noten en zaden in plaats van chips
• Lees etiketten: vermijd 'gedeeltelijk gehard vet'
• Stel een evenwichtige maaltijd samen: 50% groenten, 25% hoogwaardige vetten, 20% gezonde vetten, 5% complexe koolhydraten (hier komt nog een apart blog over, met uitgebreide info!)

Het goede nieuws? Je hoeft geen vet-fundamentalist te worden. Je mag best eens zondigen – zolang je maar weet wat je lichaam binnenkrijgt en waarom.

De conclusie?

Dus nee, vet is niet de vijand. Het is olie voor je energie, brein, en zelfs je huidglow. Maar zoals bij elk team moet de samenstelling kloppen.

Tip van de week: Kies voor extra ingrediënten uit het Omega 3-lijstje en geef zo Omega 3 een ereplaats op je bord.

Wil je weten hoe het zit met jouw vetzurenbalans? Dan kan je een test doen

Slim eten is geen dieet, het is gewoon de juiste vetkeuze 🥥🥜.